Przypominamy, że w dniu 5 marca 2021 r. brytyjski organ nadzoru Financial Conduct Authority (dalej: „FCA”) ogłosił, że z dniem 31 grudnia 2021 r LIBOR JPY 3M – wskaźnik stosowany w umowach –utraci reprezentatywność dla właściwego rynku bazowego, a co za tym idzie przestanie on obowiązywać w obecnej formie.

Utrata reprezentatywności przez LIBOR JPY 3M spowodowała, że FCA skorzystała z  uprawnień nadzorczych względem IBA, na skutek czego IBA zmieniła metodę opracowywania LIBOR JPY 3M .

W rezultacie od 1 stycznia 2022 r. LIBOR JPY 3M będzie publikowany  zgodnie z nową, zmodyfikowaną metodą, która jest określana jako metoda „syntetyczna”.

Jaki to ma wpływ na umowy zawierające odniesienie do LIBOR JPY 3M po 31 grudnia 2021 r.?

Począwszy od 1 stycznia 2022 roku do określenia oprocentowania  w umowach kredytu odnoszących się do LIBOR  JPY 3M będzie stosowany wskaźnik syntetyczny LIBOR JPY 3M.

Wskaźnik syntetyczny zastąpi wszystkie odniesienia do LIBOR JPY 3M stosowanego  w umowach kredytu w dotychczasowej formie. Będzie on stosowany tak długo, jak długo będzie publikowany, czyli co najmniej do końca 2022 r. Na dzień sporządzenia tej informacji nie jest przesądzone, czy FCA zdecyduje się na wydłużenie obowiązku publikacji syntetycznego LIBOR JPY 3M po 31 grudnia 2022 r.

Dlaczego stosujemy syntetyczny wskaźnik LIBOR JPY?

Zgodnie z komunikatem FCA, zastosowanie syntetycznego wskaźnika LIBOR JPY jest możliwe również w umowach z konsumentami i pozwoli na niezakłócone umów, co najmniej do końca 2022 r.

Syntetyczny wskaźnik LIBOR JPY nie jest nowym wskaźnikiem, tylko jego syntetyczną formą opracowaną według nowej metody opracowanej przez IBA.

Dlatego od 1 stycznia 2022 r. syntetyczny wskaźnik LIBOR JPY 3M będzie mógł być stosowany w umowach, w których do tej pory funkcjonował LIBOR JPY 3M, bez konieczności zawierania aneksu do umowy.

Zgodnie ze komunikatem FCA, stosowanie syntetycznego LIBOR JPY 3M pozwoli na płynne i uporządkowane odejście od wskaźnika LIBOR JPY 3M bez ryzyka destabilizacji rynku.
Informacja o pracach KE w zakresie wyznaczenia z mocy prawa wskaźnika alternatywnego dla LIBOR JPY

Więcej informacji  o  możliwości stosowania syntetycznego LIBOR JPY oraz metodologii jego obliczania (komunikaty i stanowiska FCA) znajduje się poniżej:

Komunikat FCA w zakresie stosowania syntetycznego LIBOR (16/11/2021)
Komunikat FCA w zakresie metodologii obliczania syntetycznego LIBOR (29/09/2021)
Komunikat KNF w zakresie zaprzestania opracowywania wybranych wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR (26/11/2021)
Komunikat FCA w zakresie syntetycznego LIBOR (24/06/2021)
Dokument konsultacyjny FCA w zakresie metodologii syntetycznego LIBOR (06/2021)
Dokument konsultacyjny BoJ w zakresie kontaktów legacy odwołujących się do LIBOR JPY (09/2021)

• 22.10.2021 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2021/1847 z dnia 14 października 2021 r. w sprawie wyznaczenia ustawowego zamiennika dla niektórych terminów zapadalności stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR), dotyczące wyznaczenia zamienników dla stopy LIBOR dla franka szwajcarskiego (CHF LIBOR) (dalej: „Rozporządzenie wykonawcze KE”).
• Treść Rozporządzenia, również w polskiej wersji językowej, dostępna jest pod linkiem: L_2021374PL.01000101.xml (europa.eu).

Jakie zmiany wprowadza Rozporządzenie wykonawcze KE i co one oznaczają dla klientów i banku?

• Na mocy Rozporządzenia wykonawczego KE wskaźniki LIBOR dla franka szwajcarskiego (LIBOR CHF) zostaną zastąpione  stopą składaną SARON (odpowiednią dla stosowanych w umowie terminów wskaźnika LIBOR CHF – tabela poniżej).
• Zamiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nastąpi z mocy prawa. Będzie miała zastosowanie do wszystkich odniesień (terminów) do dotychczasowego wskaźnika referencyjnego LIBOR CHF stosowanego w umowach i instrumentach finansowych na terenie UE, które nie zawierają klauzul awaryjnych, a jeżeli zawierają klauzule tego rodzaju, to klauzule te nie są odpowiednie.
• Wprowadzenie zamiennika dla LIBOR CHF  oznacza również, że umowy o kredyt hipoteczny indeksowany do CHF mogą być nadal wykonywane, zatem gwarantuje on pewność prawną zarówno dla posiadaczy kredytów hipotecznych, jak i dla banku.

Od kiedy będzie stosowane Rozporządzenie wykonawcze KE?

• Rozporządzenie wchodzi w życie  11 listopada 2021 r., natomiast będzie stosowane  od dnia 1 stycznia 2022 r.

Czy zamiana wskaźnika LIBOR CHF na stopę składaną SARON będzie się  wiązała  z kosztami dla klientów lub koniecznością podjęcia dodatkowych czynności?

• Zamiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nie będzie się wiązała z ponoszeniem kosztów przez klientów
• Sama zmiana LIBOR CHF na stopę składaną SARON nie będzie też wymagała od klientów podejmowana działań w tym zakresie.
• Warto jednak pamiętać, że rozporządzenie BMR nakłada na banki szereg innych wymogów, których realizacja może wymagać dodatkowych interakcji z klientami.    

Jak zmieni się oprocentowanie kredytów w Twojej umowie?

• Między dotychczas stosowanym  wskaźnikiem  LIBOR CHF a stopą składaną SARON istnieje różnica w wartości.
• Nie mamy możliwości określenia, jakie wartości przyjmie w przyszłości stopa składana SARON, a co za tym idzie jaki będzie kierunek oraz skala wpływu na wysokość oprocentowania kredytów.
• Aby uwzględnić tę różnicę i ograniczyć do minimum ekonomiczne skutki wprowadzenia zamiennika,  zgodnie z Rozporządzeniem wykonawczym KE, do stopy składanej SARON będzie dodany stały spread korygujący w odniesieniu do każdego z zastępowanych przez  nią terminów wskaźnika LIBOR CHF.

Informacje o wskaźniku SARON

• Grupa robocza przy Szwajcarskim Banku Narodowym zarekomendowała stopę SARON (Swiss Average Rate Overnight) jako wskaźnik alternatywny dla LIBOR CHF oraz jako wskaźnik wolny od ryzyka dla wszystkich produktów i kontraktów we franku szwajcarskim. 
• SARON  jest wskaźnikiem referencyjnym stopy procentowej dla franka szwajcarskiego.
• Administratorem wskaźnika referencyjnego stopy procentowej SARON oraz SARON Compound Rate (stopa składana SARON) jest SIX Financial Information AG z siedzibą w Zurichu.
• Dane kontaktowe znajdują się na stronie internetowej: www.six-group.com

Gdzie możesz znaleźć  dodatkowe informacje o Rozporządzeniu wykonawczym KE?

• Informacje, w postaci pytań i odpowiedzi  dotyczących Rozporządzenia wykonawczego KE przygotowała na swoich stronach również Komisja Nadzoru Finansowego.
• Są one dostępne pod linkiem: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/QA_dot_zamiennika_LIBOR_CHF.pdf

Zasady zamiany poszczególnych terminów wskaźnika LIBOR CHF na stopę składaną SARON

• Zasady zamiany poszczególnych terminów LIBOR CHF na stopę składaną SARON zostały opisane w  Rozporządzeniu wykonawczym KE.

Zamienniki dla stopy CHF LIBOR wyznacza się zgodnie z poniższą tabelą:

• 3 sierpnia 2021 r. Komisja Europejska opublikowała projekt rozporządzenia wykonawczego wyznaczającego zamiennik dla LIBOR CHF. Projekt rozporządzenia przewiduje wyznaczenie zamienników dla LIBOR CHF z terminami 1M, 3M, 6M oraz 12M. Dokument w wersji anglojęzycznej
• Komisja Europejska uruchomiła również publiczne konsultacje dotyczące projektu. Konsultacje trwają od 3 do 31 sierpnia 2021 roku. Strona konsultacji na której znajdziesz zasady uczestnictwa w konsultacjach dostępna jest pod linkiem: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/13177-Designation-of-a-statutory-replacement-rate-for-CHF-LIBOR-Benchmarks-_pl
• 18 maja 2021 r. Komisja Europejska zakończyła konsultacje publiczne dotyczące wyznaczenia wskaźnika zamiennego dla LIBOR CHF. Podsumowanie z konsultacji w języku angielskim jest dostępne pod linkiem: https://ec.europa.eu/info/consultations/finance-2021-chf-libor-rate_en
• 5 marca 2021 roku brytyjski organ nadzoru Financial Conduct Authority (FCA) ogłosił stanowisko o całkowitym zaprzestaniu opracowywania wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR:

   

  Nazwa wskaźnika referencyjnego	Termin	Data zaprzestania opracowywania
  LIBOR CHF	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR EUR	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR GBP	O/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR JPY	S/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
  LIBOR USD	1W, 2M	31.12.2021 r.
  LIBOR USD	O/N, 12M	30.06.2023 r.

Zapraszamy do zapoznania się z komunikatem:

• komunikat Getin Noble Banku o LIBOR CHF
• komunikat Getin Noble Banku o LIBOR USD
• komunikat Getin Noble Bank o LIBOR USD 1M
• komunikat Getin Noble Banku o LIBOR JPY
• komunikat Komisji Nadzoru Finansowego
• komunikat FCA (wersja angielska)

Co oznacza zakończenie publikacji wskaźników referencyjnych z rodziny LIBOR?

Po zakończeniu publikacji wskaźniki z rodziny LIBOR nie będą mogły być dłużej wykorzystywane m.in. jako wskaźniki referencyjne do określenia wysokości oprocentowania i kwoty przypadającej do zapłaty wynikającej z umowy kredytu, pożyczki lub z tytułu innych instrumentów finansowych.

Co dalej?

W banku na bieżąco monitorujemy działania regulacyjne, które dotyczą  sytuacji na rynku wskaźników referencyjnych, które są podejmowane przez właściwe organy krajowe, europejskie i  pozaunijne. Dalsze informacje  będziemy publikować na naszej stronie internetowej.

Wskaźniki referencyjne to wskaźniki stopy procentowej używane na rynkach finansowych.

Wskaźnikami referencyjnymi są m.in.: WIBOR, EURIBOR, LIBOR.

Na podstawie wskaźników referencyjnych banki mogą wyznaczać oprocentowanie kredytów, pożyczek, lokat, produktów strukturyzowanych, papierów dłużnych i innych instrumentów finansowych.

Indeks przy nazwie wskaźnika np.: 1M, 3M, 6M, 1Y oznacza termin, którego dotyczy wskaźnik referencyjny (tzn. tenor), czyli 1M – jeden miesiąc, 3M – trzy miesiące, 6M – sześć miesięcy, 1Y – jeden rok.

Wskaźniki opracowują niezależni administratorzy, którzy:

• określają i zarządzają mechanizmami wyznaczania wskaźnika,
• gromadzą, analizują i przetwarzają dane niezbędne do wyliczenia wskaźnika,
• wyznaczają wskaźnik (zgodnie z przyjętą przez siebie metodą i w oparciu o zebrane dane).

Definicje kluczowych wskaźników referencyjnych

WIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w polskich złotych. Ustalana jest przez administratora - GPW Benchmark S.A. z siedzibą w Warszawie. Szczegóły dotyczące WIBOR i jego administratora  znajdziesz na stronie: https://gpwbenchmark.pl

EURIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w EURO. Wskaźnik jest opracowywany przez the European Money Markets Institute (EMMI). Szczegóły dotyczące EURIBOR znajdziesz na stronie: www.emmi-benchmarks.eu

LIBOR - stopa procentowa (wskaźnik referencyjny) stosowana do określenia oprocentowania m.in. kredytów lub pożyczek udzielonych w walutach wymienialnych (np. we frankach szwajcarskich - CHF, w dolarach amerykańskich - USD, w jenach japońskich - JPY).
Wskaźnik jest opracowywany przez ICE Benchmark Administration (IBA). Szczegóły dotyczące LIBOR znajdziesz na stronie: www.theice.com/iba

Rozporządzenie BMR - Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014 (Dz.U. L 171 z 29.6.2016, s. 1 z późn. zm.).

Treść dokumentu znajdziesz tutaj.

Rozporządzenie BMR ma sprawić, że wskaźniki referencyjne będą bardziej wiarygodne, przejrzyste i rzetelne.

 Rozporządzenie BMR określa:

• Zasady działania i obowiązki:
  • administratorów wskaźników referencyjnych
  • podmiotów, które przekazują administratorom dane niezbędne do wyliczenia wskaźników referencyjnych oraz
  • podmiotów , które stosują wskaźniki referencyjne
• Zasady prowadzenia rejestru administratorów i wskaźników referencyjnych prowadzonych przez ESMA¹
• Nowy standard wyliczania i stosowania wskaźników referencyjnych.

ESMA - Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (European Securities and Markets Authority)
https://www.esma.europa.eu/

Bank jest podmiotem, który stosuje wskaźniki  referencyjne.

Co jeszcze warto wiedzieć o rozporządzeniu BMR?

O czym należy pamiętać

• Wartość wskaźników referencyjnych zmienia się w trakcie trwania umowy. Oznacza to np. że wysokość oprocentowania kredytu opartego o wskaźnik referencyjny zmienia się w zależności od jego aktualnej wysokości. W rezultacie zmiana wpływa na oprocentowanie kredytu i jego koszt, który może ulec zarówno obniżeniu jak i podwyższeniu.
• Organ nadzoru ma możliwość cofnięcia lub zawieszenia administratorowi zezwolenia na administrowanie danym wskaźnikiem, co może mieć wpływ na zasady  stosowania wskaźnika.
• Administrator wskaźnika może również  zmienić metodę  jego wyznaczania wskaźnika lub  podjąć decyzję o zaprzestaniu opracowywania i dalszej publikacji wskaźnika.